
29 Σεπτεμβρίου | Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς
Γνώριζες ότι:
- Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την 1η αιτία θανάτου παγκοσμίως
- 17.5 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από καρδιαγγειακά νοσήματα, το οποίο αποτελεί περίπου το 50% των θανάτων από μη μεταδιδόμενα νοσήματα και το 31% επί του συνόλου των θανάτων
- 7.4 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται σε στεφανιαία νόσο
- 1 στους 10 άνδρες πάσχει από “σιωπηλή” στεφανιαία νόσο και κινδυνεύει από αιφνίδιο έμφραγμα
- Άνθρωποι με υψηλό κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα (δηλαδή που συνδυάζουν παράγοντες κινδύνου, όπως κάπνισμα, παχυσαρκία, υπέρταση), χρειάζονται έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση, με συνδυασμό φαρμάκων και συμβουλευτικής
Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς (WHD: World Heart Day) καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1999 και διεξάγεται την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου από τη Διεθνή Ομοσπονδία Καρδιάς (World Heart Federation), με την υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO: World Health Organization). Στόχος της WHD 2016 είναι να γίνει ευρέως κατανοητό τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε την καρδιά μας και να ενδυναμώσουμε, με αυτόν τον τρόπο, τη ζωή μας.
Η καρδιά μας βρίσκεται “στην καρδιά” της υγείας μας και είναι απαραίτητο να της δώσουμε τη φροντίδα που αξίζει!
Εγώ τι μπορώ να κάνω;
Τα περισσότερα καρδιαγγειακά νοσήματα μπορούν να αποφευχθούν με διευθέτηση των παραγόντων κινδύνου, όπως:
- διακοπή του καπνίσματος
- υιοθέτηση υγιεινής διατροφής (μείωση του κινδύνου κατά 20-25% με τη Μεσογειακή Διατροφή)
- καταπολέμηση της παχυσαρκίας
- φυσική άσκηση
- τακτικός έλεγχος της υγείας της καρδιάς
Οι περισσότερες εκστρατείες πρόληψης στρέφονται στον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου μέσω της εμφατικής υπογράμμισης των παθογενειών του σύγχρονου τρόπου ζωής και την προτροπή προς ένα πιο υγιές και ενεργητικό modus vivendi, όμως…
Πόσο γνωστή είναι η πτυχή των κληρονομικών καρδιαγγειακών νοσημάτων που εμφανίζονται σε νέους και αθλητές;
Κληρονομικά καρδιαγγειακά νοσήματα
Στην έρευνά μας, χρησιμοποιήσαμε δεδομένα από το ερευνητικό έργο στη Μονάδα Κληρονομικών Καρδιαγγειακών Παθήσεων – Ειδικό Κέντρο Καρδιάς Αθλητών και Νέων της Α΄ Καρδιολογικής Κλινικής του Παν/μίου Αθηνών, που μας βοήθησαν να εντοπίσουμε την ουσία του προβλήματος.
Σκεφτείτε, λοιπόν, πως η πρώτη εκδήλωση αυτής της ομάδας παθήσεων μπορεί να είναι ο αιφνίδιος θάνατος, και εν προκειμένω ο αιφνίδιος θάνατος ενός ανυποψίαστου νέου ανθρώπου. Η τραγικότητα που παρουσιάζει μια τέτοια πιθανότητα, καθιστά αναγκαία την ανίχνευση των ομάδων υψηλού κινδύνου πολύ πριν την εκδήλωση της νόσου.
Ομάδες υψηλού κινδύνου:
- Οι άνθρωποι που εμφανίζουν καρδιακά συμπτώματα
- Οικογένειες που έχουν πληγεί από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο μελών τους
- Οικογένειες που έχουν μέλη με διάγνωση κληρονομικού καρδιαγγειακού νοσήματος
- Αθλητές υψηλού επιπέδου ανταγωνιστικών αθλημάτων
Η πολύπλευρη προσέγγιση των οικογενειών όπου έχει διαπιστωθεί ένας νεανικός αιφνίδιος θάνατος ή πολλοί θάνατοι σε ευρύ ηλικιακό φάσμα, για τη σύνθεση των κλινικών, ιατροδικαστικών και γενετικών πληροφοριών, μπορεί να μας οδηγήσει στη διάγνωση της κληρονομικού νοσήματος (εαν υπάρχει), αλλά και στον εντοπισμό των υποκλινικών μορφών της νόσου αλλά και των φυσιολογικών φορέων του παθολογικού γονιδίου.
Το βασικότερο πρόβλημα της κατηγορίας των νοσημάτων καρδιάς στους νέους με παγκόσμια διασπορά είναι αυτό της υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας.
Άλλα νοσήματα που θεωρούνται υπεύθυνα για το νεανικό αιφνίδιο θάνατο είναι:
- Συγγενείς ανωμαλίες στεφανιαίων αγγείων
- Αθηρωματική νόσος
- Αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια της δεξιάς κοιλίας
- Σύνδρομο Marfan
- Σύνδρομο μακρού QT
- Σύνδρομο Brugada
- Διατατική μυοκαρδιοπάθεια
- Διαταραχές της κολποκοιλιακής αγωγής
- Μυοκαρδίτιδα
- Στένωση του ισθμού της αορτής
Η καταγραφή των αιτιών του αιφνίδιου θανάτου των νέων (κάτω των 35 ετών) έγινε στην Ελλάδα από την Α΄ Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας.
Συγκεκριμένα, μέσα σε διάστημα περίπου 9 χρόνων (1997-2006), κατεγράφησαν:
- 3-4 αιφνίδιοι θάνατοι νέων το μήνα στην περιοχή της Αττικής και των Κυκλάδων.
- πολλές από τις παραπάνω νοσολογικές οντότητες δύσκολα ανακαλύπτονται μέσω της κλασσικής νεκροψίας
Το Ειδικό Κέντρο Καρδιολογίας των Αθλητών και των Νέων (ΕΚΚΑΝ) αποτελεί το κέντρο αναφοράς για τα κληρονομικά νοσήματα της καρδιάς στην χώρα μας, ενώ ανάλογα κέντρα λειτουργούν και στο εξωτερικό, στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α.
Η HelMSIC εδώ και 5 συναπτά έτη οργανώνει πανελληνίως προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των φοιτητών Ιατρικής και του ευρέος κοινού για την σημασία της Πρόληψης μέσω της προώθησης των υγιεινών προτύπων και του τακτικού διαγνωστικού ελέγχου. Παρακάτω μπορείτε να δείτε μερικές φωτογραφίες από τις διάφορες δράσεις μας που έχουν διοργανωθεί στο παρελθόν.