Παγκόσμια Ημέρα Όρασης & Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού | 12 & 15 Οκτωβρίου 2017
Η Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού γιορτάζεται κάθε χρόνο ώστε να αναγνωριστεί παγκοσμίως η προσπάθεια των τυφλών ανθρώπων για ανεξαρτησία και πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία ενώ η παγκόσμια Ημέρα Όρασης γιορτάζεται με Πρωτοβουλία της Διεθνούς Επιτροπής για την Πρόληψη της Τύφλωσης, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η HelMSIC, στα πλαίσια των δράσεών της για τη Δημόσια Υγεία και συγκεκριμένα για την καθολική υγειονομική κάλυψη, την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη πρόληψη, στηρίζει τις δύο αυτές ημέρες.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 39 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως είναι τυφλοί και 246 εκατομμύρια έχουν χαμηλή όραση τη στιγμή. Κάθε 5 δευτερόλεπτα ένας συνάνθρωπός μας τυφλώνεται και κάθε ένα λεπτό ένα παιδί χάνει την όραση του επίσης.
Παραδόξως, το 80% των προβλημάτων όρασης παγκοσμίως θα μπορούσε να αποφευχθεί ή ακόμα και να θεραπευτεί με άμεση ιατρική φροντίδα και τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Συγκεκριμένα, η κύρια αιτία τύφλωσης στους ενήλικες άνω των 50 ετών είναι ο καταρράκτης, ο οποίος μπορεί να αντιμετωπιστεί με χειρουργική επέμβαση. Οργανισμοί όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εργάζονται για την εξάλειψη των αιτιών της τύφλωσης στις αναπτυσσόμενες χώρες όπου οι άνθρωποι ζουν με πτωχή θρέψη καθώς και περιορισμένη πρόσβαση σε περίθαλψη, καθιστώντας την υγεία των ματιών μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις δημόσιας υγείας για τον 21ο αιώνα.
Στη χώρα μας το πρόβλημα της τύφλωσης δεν είναι τόσο έντονο αλλά παραμένει σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας . Η αναλογία τυφλών δεν ξεπερνά τους 23 ανά 100.000 κατοίκους και η σοβαρότερη αιτία τύφλωσης στην Ελλάδα είναι ο διαβήτης.
Ποιος κινδυνεύει;
Περίπου το 90% των ατόμων με προβλήματα όρασης ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες ενώ κύριες πληθυσμιακές ομάδες κινδύνου είναι τα άτομα άνω των 50 ετών και τα παιδιά κάτω των 15.
Περίπου το 65% όλων των ατόμων με προβλήματα όρασης είναι ηλικίας 50 ετών και άνω, ενώ αυτή η ηλικιακή ομάδα περιλαμβάνει περίπου το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού. Με τον αυξανόμενο ηλικιωμένο πληθυσμό σε πολλές χώρες, περισσότεροι άνθρωποι θα διατρέχουν τον κίνδυνο της όρασης που οφείλεται στις χρόνιες παθήσεις των ματιών και στις διαδικασίες γήρανσης.
Υπολογίζεται ότι 19 εκατομμύρια παιδιά έχουν προβλήματα όρασης. Από αυτά, 12 εκατομμύρια παιδιά έχουν προβλήματα όρασης λόγω διαθλαστικών σφαλμάτων, μια κατάσταση που θα μπορούσε εύκολα να διαγνωστεί και να διορθωθεί, 1.4 εκατομμύρια είναι αναπόφευκτα τυφλά για το υπόλοιπο της ζωής τους και χρειάζονται οπτικές αποκαταστάσεις για πλήρη ψυχολογική και προσωπική ανάπτυξη.
Τι συμβολίζει όμως το λευκό μπαστούνι;
Το λευκό μπαστούνι έχει γίνει ένα σύμβολο της ελευθερίας, της αυτοπεποίθησης και της ανεξαρτησίας. Η χρήση του επιτρέπει σε έναν τυφλό να μετακινηθεί ελεύθερα στο περιβάλλον του και να εκπληρώσει τα καθημερινά του καθήκοντα με ευκολία.
Πλέον έχει τη δυνατότητα να βαδίζει μονός του πάνω στα πεζοδρόμια, εφόσον υπάρχουν στις πόλεις της χώρας μας, να φτάνει στην στάση του λεωφορείου και να επιβιβάζεται, να χρησιμοποιεί, χωρίς τη συνδρομή κανενός, κάθε μέσο μαζικής μεταφοράς. Πήρε τη ζωή στα χέρια του!
Οι φορείς του λευκού μπαστουνιού έχουν τα ιδία δικαιώματα και υποχρεώσεις από το σύνταγμα και τον νόμο.
Πως θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ένας ασθενής με περιορισμένη όραση ;
- Πάντα να αντιμετωπίζετε τους τυφλούς σαν όλους τους άλλους. Τις περισσότερες φορές η τύφλωση δεν συνοδεύεται από κάποιο άλλο ιατρικό ζήτημα, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα ούτε σημαίνει ότι έχουν χαμηλότερη από την μέση κοινή αντίληψη.
- Έχετε υπόψη ότι οι τυφλοί αντιμετωπίζουν το λευκό μπαστούνι ως προέκταση του σώματός τους. Ποτέ μην μετακινήσετε ή τραβήξετε ένα λευκό μπαστούνι χωρίς την άδεια του ιδιοκτήτη.
- Προσδιορίστε τον εαυτό σας και τους άλλους που μπορεί να είναι μαζί σας όταν συναντάτε κάποιον που είναι τυφλός. Να του απευθύνουμε το λόγο με προσφώνηση μπροστά σε τρίτους.
- Να ενημερώνετε πάντα τον τυφλό προφορικά ότι φεύγετε πριν από την αναχώρησή σας από τον τόπο.
- Ποτέ μην μιλάτε μόνο σε τρίτο που μπορεί να είναι μαζί τους, όπως ο σύζυγός τους, ο οδηγός, ο αναγνώστης, ο δάσκαλος, ο δάσκαλος κλπ. Κοιτάξτε τον τυφλό και μιλήστε όπως θα κάνατε σε οποιονδήποτε άλλο.
- Να είστε προσεκτικοί με την ορολογία και το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείτε. Ορισμένες λέξεις ενδέχεται να στεναχωρήσουν το άτομο.
- Θυμηθείτε ότι δεν είναι όλοι οι «τυφλοί» άνθρωποι 100% τυφλοί. Ορισμένοι νόμιμα τυφλοί έχουν περιορισμένη όραση, άλλοι μπορούν να δουν μερικώς σε διαφορετικά επίπεδα φωτισμού όπως το σούρουπο ή το συννεφιασμένο φως, ενώ άλλοι μπορεί να έχουν οπτική ή περιφερειακή όραση.
- Να ενημερώνετε τον ασθενή πριν οποιαδήποτε ιατρική πράξη (π.χ. λήψη αίματος , επίκρουση κλπ)
Συγγραφείς: Γρηγόρης Παπαντωνίου, Κούτρα Ιωάννα, τομέας δράσης Δημόσιας Υγείας
Πηγές:
http://www.who.int/en/
http://www.who.int/blindness/world_sight_day/2017/en/
https://www.iapb.org
http://www.euroblind.org/
https://www.wikihow.com/Interact-with-the-Blind
https://www.euractiv.com/section/health-consumers/news/workplace-prejudice-keeps-blind-people-out-of-employment/