04 Φεβρουαρίου 2018 | Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο

Εσύ ήξερες ότι πάνω από 14 εκατομμύρια άνθρωποι προσβάλλονται ετησίως από καρκίνο και αυτό πρόκειται να αυξηθεί σε >21 εκατομμύρια μέχρι 2030;

Ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, σκοτώνοντας 8,8 εκατομμύρια ετησίως,  ενώ στην Ελλάδα 112.000 άνθρωποι πεθαίνουν από καρκίνο κάθε χρόνο.

H χώρα μας βρίσκεται στην 33η θέση σε ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο.

Η Παγκόσμια ημέρα για τον Καρκίνο καθιερώθηκε το 2008 και από τότε γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Φεβρουαρίου. Η HelMSIC, στα πλαίσια ενασχόλησης της με τη Δημόσια Υγεία, στηρίζει την καμπάνια “World Cancer Day” που φέτος με σύνθημα “We can. I can.” εστιάζει σε αυτές τις μικρές αλλαγές και τις μεγάλες πράξεις που μπορούν να συμβάλουν στην μείωση των θανατηφόρων κρουσμάτων παγκοσμίως. 

Τι είναι ο καρκίνος;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (World Health Organism, WHO) ο καρκίνος είναι ένας γενετικός όρος για μία μεγάλη ομάδα ασθενειών, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ανάπτυξη μη φυσιολογικών κυττάρων πέρα από τα συνηθισμένα τους όρια, που μπορεί να εισβάλλουν στους περιβάλλοντες ιστούς του σώματος ή/και να εξαπλωθούν σε άλλα όργανα. Άλλοι συνηθισμένοι όροι είναι κακοήθεις όγκοι και νεοπλάσματα. Ο καρκίνος μπορεί να επηρεάσει σχεδόν κάθε σημείο του σώματος και έχει πολλές ανατομικές και μοριακές υποκατηγορίες, η καθεμία από τις οποίες απαιτεί εξειδικευμένη στρατηγική διαχείρισης.

Ο κίνδυνος του καρκίνου στην Ελλάδα
Ο καρκίνος αποτελεί έναν από τους κορυφαίους παράγοντες θνησιμότητας,  με μεγάλα ποσοστά θνησιμότητας παγκοσμίως. Σύμφωνα με το “Globocan Project” της Διεθνούς Υπηρεσίας για την Έρευνα στον Καρκίνο του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο πιο συχνός καρκίνος στην Ελλάδα είναι ο καρκίνος του πνεύμονα (6.884 νέα κρούσματα και 6.434 θάνατοι το 2012) και ακολουθούν ο καρκίνος του μαστού και ο καρκίνος του παχέος εντέρου.

Η Ελλάδα κατατάσσεται, το 2012, στην 33η θέση ως προς τη θνησιμότητα του πληθυσμού από όλες τις μορφές του καρκίνου.  Οι Έλληνες έχουν 16% πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο μέχρι τα 75.

Πως μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος για την εμφάνιση καρκίνου;
Αν και ο καρκίνος είναι μια πολυπαραγοντική ασθένεια, ο κίνδυνος για μερικές μορφές της νόσου μπορεί να μειωθεί ως ένα βαθμό κάνοντας μερικές απλές αλλαγές στη ζωή μας. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλλει η μείωση του αλκοόλ που καταναλώνουμε, καθώς υπερβολική κατανάλωση συνδέεται με τον καρκίνο του στόματος, του λάρυγγα, του ήπατος και του οισοφάγου.

Επιπλέον, ο κίνδυνος καρκίνου της μήτρας, του γαστρεντερικού και των πνευμόνων αυξάνεται κατά 10% για κάθε 2 επιπλέον ώρες που περνάμε καθιστοί καθημερινά, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the National Cancer Institute. Γι’ αυτό η καθημερινή άσκηση και η υγιεινή διατροφή είναι καθοριστικοί παράγοντες στην μείωση του κίνδυνου πολλών μορφών καρκίνου καθώς και άλλων νόσων.

Πολλές μορφές καρκίνου συνδέονται άμεσα με την παχυσαρκία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η παχυσαρκία και το κάπνισμα είναι οι δύο βασικότεροι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο που μπορούμε να αποφύγουμε.

Επομένως, αν και ο καρκίνος συνδέεται με γενετικούς και άλλους παράγοντες κάποιες απλές αλλαγές στις συνήθεις και τον τρόπο ζωής μας μπορεί να μειώσει σημαντικά την πιθανότητα ανάπτυξης του κατά την διάρκεια της ζωής μας.

Πέρα από την πρωτογενή πρόληψη που αφορά σε συγκεκριμένες συνήθεις, ο έγκαιρος προληπτικός εργαστηριακός έλεγχος αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο. Γι’ αυτό, είναι σημαντική η τακτική εξέταση για διάφορους τύπους καρκίνου με εξετάσεις όπως η μαστογραφία, το τεστ Παπανικολάου και η κολονοσκόπηση, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα ανάπτυξης του καρκίνου και ως επέκταση η θνησιμότητα του στον πληθυσμό.

Πώς αντιμετωπίζει η κοινωνία τον καρκίνο;
Η Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο είναι μόνο μια από τις αποδείξεις της στήριξης και της αλληλεγγύης της κοινωνίας για τους πάσχοντες. Οι καμπάνιες και οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται ετησίως δείχνουν την ευαισθητοποίηση που υπάρχει γύρω από το θέμα ενώ οργανισμοί υγείας, κράτη, μη κυβερνητικές οργανώσεις συμμετέχουν στην προσπάθεια βελτίωσης της ποιότητας ζωής των καρκινοπαθών και ασκούν πίεση για περαιτέρω επιστημονική έρευνα.

Ας ενώσουμε όλοι τις φωνές μας, ας δώσουμε όλοι δυναμικά το παρόν στον αγώνα για τον καρκίνο, δίνοντας πρωτίστως προσοχή στην πρόληψη!

Γιατί είναι σημαντικό να είμαστε ενημερωμένοι ως φοιτητές ιατρικής;
Σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια πρόληψης και αντιμετώπισης του καρκίνου έχει ο φοιτητής Ιατρικής ο οποίος, ως μελλοντικός επαγγελματίας υγείας, πρέπει να είναι ενημερωμένος για νέες μεθόδους πρόληψης, διάγνωσης και αντιμετώπισης του νόσου. Επιπλέον σημαντική είναι και η ευαισθητοποίηση του για θέματα που αφορούν όσους πάσχουν από την ασθένεια· μόνο με αυτόν τον τρόπο θα είναι σε θέση οι φοιτητές Ιατρικής κατά την διάρκεια της καριέρας τους να αντιμετωπίσουν όσο το δυνατόν καλύτερα την σωματική και ψυχική υγεία των καρκινοπαθών.

#WeCanICan take action to prevent & fight #cancer, #standuptocancer, #cancerawareness, #WorldCancerDay

Συγγραφείς:
Σαββίνα Πραπιάδου & Φωτεινή Αλεξίου, Τομέας Δράσης για την Δημόσια Υγεία

Πηγές:
https://www.canceradvocacy.org
http://www.who.int
http://eco.iarc.fr/eucan/