10 Δεκεμβρίου | Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων γιορτάζεται κάθε χρόνο σε ανάμνηση της υπογραφής της Παγκόσμιας Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τη γενική συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στις 10 Δεκεμβρίου 1948. Στα 30 άρθρα της Διακήρυξης αυτής, ορίζονται τα θεμελιώδη δικαιώματα που έχουν όλοι οι άνθρωποι απλά και μόνο επειδή είναι ανθρώπινα όντα.
Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, καθορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες για όλους τους ανθρώπους. Μεταξύ αυτών, είναι το δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία, την ιθαγένεια, στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης, της θρησκείας, στην εργασία, στην εκπαίδευση, το δικαίωμα στην τροφή και την κατοικία και το δικαίωμα συμμετοχής στη διακυβέρνηση. Η Διακήρυξη έθεσε τις βάσεις για περισσότερες από 80 συνθήκες και διακηρύξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τι είναι όμως τα Ανθρώπινα Δικαιώματα;
Τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν ηθικές αρχές που θέτουν συγκεκριμένα πρότυπα ανθρώπινης συμπεριφοράς και συνήθως προστατεύονται ως νόμιμα δικαιώματα κατά το εθνικό και διεθνές δίκαιο. Η νομική ισχύ των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πηγάζει από διεθνείς συμβάσεις και συνθήκες που υποχρεώνουν όλα τα συμβαλλόμενα κράτη να τα τηρούν.
Το Δικαίωμα στην Υγεία
Το Δικαίωμα στην Υγεία, ή πιο σωστά το “δικαίωμα στο υψηλότερο εφικτό επίπεδο υγείας”, όπως ορίζεται διεθνώς από τις σχετικές διακηρύξεις και συνθήκες, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα υπόλοιπα ανθρώπινα δικαιώματα. Για την επίτευξη του, χρειάζεται να πληρούνται ένα σύνολο κοινωνικών κριτηρίων που ευνοούν την υγεία όλων των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένης της παροχής υπηρεσιών υγείας, ασφαλών συνθηκών εργασίας, επαρκούς στέγασης και θρεπτικών τροφίμων.
Γιατί με ενδιαφέρει ως φοιτητή Ιατρικής;
Ως φοιτητές Ιατρικής και μελλοντικοί επαγγελματίες υγείας, είναι χρέος μας να διαδραματίσουμε ενεργό ρόλο του δικαιώματος στην υγεία, αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γενικότερα. Πέραν της επιστημονικής κατάρτισης και της θεραπείας των ασθενών, ο γιατρός θα πρέπει να γνωρίζει τα δικαιώματα των ασθενών του και να τα προασπίζεται ανεξαρτήτως καταγωγής, φύλου, θρησκευτικών αντιλήψεων, οικονομικής κατάστασης του ασθενούς.
Είναι ευθύνη μας να διεκδικήσουμε την ισότιμη πρόσβαση στο σύστημα υγείας και να διασφαλίσουμε τον σεβασμό στην αυτονομία του ασθενούς και τη προσαρμογή της θεραπευτικής προσέγγισης στις ανάγκες του. Οφείλουμε να συνεισφέρουμε στην εξάλειψη του στίγματος και των διακρίσεων απέναντι σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες των οποίων τα δικαιώματα καταπατούνται σε καθημερινή βάση και ιδιαίτερα στον χώρο της υγείας. Είναι ευθύνη μας να αποτελέσουμε την φωνή όσων αδυνατούν να ακουστούν και να διεκδικήσουμε τα δικαιώματα που κάποιοι συνάνθρωποί μας στερούνται.
Ωστόσο η Ιατρική εκπαίδευση στην Ελλάδα, εστιάζει στην ασθένεια και στους διαφορετικούς τρόπους θεραπείας της, συχνά χωρίς να λαμβάνεται υπόψην ο άνθρωπος που την φέρει. Οι περισσότερες περιπτώσεις παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετίζονται με την υγεία, είτε άμεσα, είτε έμμεσα, παρόλα αυτά το ζήτημα αντιμετωπίζεται όχι ως ένα θέμα κεντρικής σημασίας για τους φοιτητές, αλλά ως μια υποεκπαίδευση για μια μειονότητα αυτών.
Σημερινή κατάσταση
Η διαρκής παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί αδιάψευστο γεγονός, οι πόλεμοι, το προσφυγικό, η καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από αντιδημοκρατικές πολιτικές σε διάφορες χώρες, η πείνα της Αφρικής, ο αναλφαβητισμός, η σύγχρονη δουλεία, είναι ελάχιστα παραδείγματα που μπορεί να αναφέρει κανείς. Όπως μας ενημερώνει η Διεθνής Αμνηστία: 842 εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται, 61 εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, 8,1 εκατομμύρια παιδιά που πέθαναν πριν φτάσουν τα πέμπτα γενέθλιά τους, κυρίως από αιτίες που μπορούν να αποφευχθούν και από ασθένειες που μπορούν να θεραπευτούν.
Συγγραφή: Οδυσσέας Ματζούνης, Ευαγγελία Γαγάνη, Βασιλική Βλαχογιάννη, Τομέας Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Ειρήνη.
Πηγές:
https://www.amnesty.gr/
https://www.ohchr.org/EN/pages/home.aspx
https://www.hrw.org/