World AIDS Day 2021

World AIDS Day 2021

Από την αρχή της πανδημίας τη δεκαετία του ‘80 μέχρι και σήμερα, ο ιός HIV αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα παγκοσμίως. Παρά την πρόοδο της έρευνας και τις επιστημονικές εξελίξεις, η ανάγκη ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης γύρω από τον HIV και το AIDS συνεχίζει να υπάρχει.

Για αυτό το λόγο, η HelMSIC, στα πλαίσια του Τομέα Δράσης της Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας, για 12η συνεχή χρονιά πραγματοποιεί το πρόγραμμα World AIDS Day, από τις 29/11 έως τη 1/12!

Η δομή του προγράμματος για φέτος αποτελείται από 3 στάδια:

Το πρώτο στάδιο θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 29/11, στις 6:30μμ και θα περιλαμβάνει ένα πανελλήνιο διαδικτυακό εκπαιδευτικό σεμινάριο (webinar) απευθυνόμενο σε φοιτητές Ιατρικής, Νοσηλευτικής, Φαρμακευτικής και Οδοντιατρικής. 

Το δεύτερο στάδιο θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 30/11 ή Τετάρτη 01/12 και θα περιλαμβάνει ένα βιωματικό σεμινάριο ομοταγούς εκπαίδευσης (peer education training). Αυτό θα μπορέσουν να το παρακολουθήσουν τόσο φοιτητές ιατρικής όσο και φοιτητές νοσηλευτικής και οδοντιατρικής. Το training θα γίνει σε όλες τις τοπικές επιτροπές. Πιο συγκεκριμένα:

Αθήνα | Τρίτη 30/11 στις 16:00
Αλεξανδρούπολη | Τρίτη 30/11 στις 15:30
Ηράκλειο | Τρίτη 30/11 στις 17:30
Θεσσαλονίκη | Τρίτη 30/11 στις 18:00
Ιωάννινα | Τρίτη 30/11 στις 17:00
Λάρισα | Τρίτη 30/11 στις 17:00
Πάτρα | Τετάρτη 01/12 στις 14:30

Το τρίτο και τελευταίο στάδιο θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 1/12 και αποτελείται από δράσεις δρόμου (street action) σε μεγάλες πλατείες όλων των Τοπικών Επιτροπών. Στις δράσεις δρόμου παρόντες θα είναι και άλλοι εξωτερικοί συνεργάτες, πραγματοποιώντας διάφορες δράσεις με αφορμή την παγκόσμια ημέρα AIDS. Ακόμη, θα πραγματοποιηθούν ψυχαγωγικές εκδηλώσεις για την ευαισθητοποίηση και την εξωτερίκευση της παγκόσμιας ημέρας.

Να επισημανθεί ότι για την συμμετοχή  στο δεύτερο και τρίτο στάδιο, είναι προαπαιτούμενη η παρακολούθηση του webinar.

Τι είναι ο ιός HIV;

Ο HIV, ή αλλιώς ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, είναι ένας ρετροϊός που μολύνει κύτταρα του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος, και κυρίως τα CD4+ Τ-κύτταρα και τα μακροφάγα, καταστρέφοντας ή μειώνοντας τη λειτουργία τους. Η μόλυνση με τον ιό έχει ως αποτέλεσμα την προοδευτική εξάντληση του ανοσοποιητικού συστήματος του ατόμου, οδηγώντας προοδευτικά σε ανοσοανεπάρκεια, με αποτέλεσμα, να μην μπορεί πλέον να καταπολεμήσει ένα ευρύ φάσμα λοιμώξεων και ασθενειών, και μάλιστα σπάνιων μεταξύ των ατόμων χωρίς ανοσοανεπάρκεια. 

Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV δεν το γνωρίζουν, εκτός εάν πραγματοποιήσουν κάποιον έλεγχο. Παρά το γεγονός ότι η μόλυνση από τον ιό συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα, ένα άτομο που μολύνθηκε πρόσφατα με HIV είναι μολυσματικό και μπορεί να τον μεταδώσει σε άλλο άτομο.

Τι είναι το AIDS;

Το ΑΙDS, ή αλλιώς το σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας, περιγράφει συμπτώματα και λοιμώξεις που σχετίζονται με επίκτητη ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία οφείλεται στην HIV λοίμωξη. Έτσι, ο όρος AIDS αναφέρεται στα πιο προχωρημένα στάδια μόλυνσης από τον ιό HIV (Πλέον στην Αμερική ο όρος AIDS τείνει να καταργηθεί και να αντικατασταθεί από τον όρο HIV σταδίου 3). Συγκεκριμένα, η πλειονότητα των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον ιό, εάν δεν τον αντιμετωπίσουν θεραπευτικά, αναπτύσσουν σημεία AIDS μέσα σε 8 έως 10 χρόνια. 

Πώς μεταδίδεται ο ιός HIV;

Ο HIV μπορεί να ανιχνευθεί στα σωματικά υγρά, όπως το αίμα, το σπέρμα, τα κολπικά υγρά και το μητρικό γάλα. Μεταδίδεται μέσω του διεισδυτικού (πρωκτικού ή κολπικού) σεξ, μετάγγισης αίματος, κοινής χρήσης μολυσμένων βελόνων και από την μητέρα στο βρέφος, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και του θηλασμού. 

Πώς μπορεί κάποιο άτομο να προφυλαχθεί και να προφυλάξει τους γύρω του;

Είναι σημαντικό καθένας από εμάς από τη μία να προστατεύει τον εαυτό του από μόλυνση από τον HIV, και από την άλλη, να προστατεύει τους γύρω του από τη μετάδοση του. Έτσι όλοι έχουμε την ευθύνη να παίρνουμε σωστά τα παρακάτω μέτρα πρόληψης και να ενημερώνουμε τους οικείους μας για αυτά:

• Σωστή χρήση προφυλακτικού κατά την οποιαδήποτε σεξουαλική επαφή
• Προληπτική θεραπεία μετά την έκθεση στον ιό (Post Exposure Prophylaxis ή αλλιώς PEP). Η PEP αποτελείται από φαρμακευτική αγωγή, εξετάσεις και συμβουλευτική. Πρέπει να ξεκινά εντός ωρών, μετά την πιθανή έκθεση στον HIV και να συνεχίζεται για περίοδο περίπου τεσσάρων εβδομάδων, με σκοπό την πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό. 
• Χρήση βελόνας μιας χρήσης και από ένα μόνο άτομο.
• Ειδική θεραπευτική αγωγή σε εγκύους με σκοπό την γέννηση ενός υγιούς παιδιού. 
• Τεστ HIV! Οι γενικές εξετάσεις αίματος δεν ανιχνεύουν τον ιό HIV ή τα αντισώματά του. Το τεστ HIV πραγματοποιείται συνήθως σε αίμα ή στοματικό υγρό. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί στα ούρα.
• Αντιρετροϊκή αγωγή και παρακολούθηση της καταστολής του ιικού φορτίου, για άτομα που ζουν με HIV. Εάν η θεραπεία είναι αποτελεσματική, ο ιός καταστέλλεται πλήρως και  δεν μπορεί να μεταδοθεί.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, αν και συνεχίζει να είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης με τα χαμηλότερα ποσοστά λοιμώξεων από HIV, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί. Από το 2008, οι νέες HIV λοιμώξεις έχουν διπλασιαστεί, πλέον έχοντας φτάσει τις 17.000. 

Δεν θα ήταν απαισιόδοξο να πούμε πως το ποσοστό των ατόμων που ζουν με HIV θα συνεχίσει να αυξάνεται, αν οι εσφαλμένες αντιλήψεις για τη μετάδοση  του ιού και το στίγμα γύρω από αυτόν συνεχίζουν να καλλιεργούνται στην ελληνική κοινωνία. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι μόνο το 82% των ατόμων που ζουν με HIV ξέρει το HIV status του. Ταυτόχρονα, η μειωμένη χρηματοδότηση του συστήματος Υγείας, αποκλείει τα άτομα από την πρόσβαση σε συμβουλευτική, προληπτική αγωγή αλλά και θεραπεία, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι μόνο το 67% των ατόμων που ζουν με HIV στην Ελλάδα βρίσκεται σε αντιρετροϊκή θεραπεία. Τέλος, η αδυναμία λήψης νόμων για την προστασία των εργαζομένων στη βιομηχανία του σεξ και η έλλειψη προγραμμάτων αντικατάστασης συριγγών (needle exchange programme), όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες για τη μείωση μόλυνσης HIV μεταξύ των  χρηστών ουσιών, συμβάλλει στην μετάδοση του ιού στους πληθυσμούς αυτούς (8.5% των ατόμων που κάνουν ενέσιμα ναρκωτικά ζουν με HIV).

Ταυτόχρονα, οι ιατρικές  σχολές στην Ελλάδα επικεντρώνονται κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, στη φυσιολογία του ιού. Παραλείπουν την κοινωνική πλευρά, αποκλείοντας έτσι τους φοιτητές από το να έχουν μια ολιστική προσέγγιση πάνω στο ζήτημα και μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στην διαχείριση ατόμων που ζουν με HIV.

Αν θες και εσύ να ζήσεις την εμπειρία του προγράμματος και να εκπαιδευτείς πάνω σε θεματικές του HIV και του AIDS, δήλωσε συμμετοχή μέχρι 22/11!