Χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την Υπηρεσία Υπαίθρου/Αγροτικό Ιατρείο στην Ελλάδα
Η HelMSIC – Hellenic Medical Students’ International Committee διοργανώνει το πρόγραμμα “Summer School 2022 | Προετοιμασία για το Αγροτικό Ιατρείο” για τρίτη φορά φέτος, προσαρμοζόμενη διαρκώς στις ανάγκες και τα τρέχοντα δεδομένα της Ιατρικής εκπαίδευσης.
Το πρόγραμμα εντοπίζει τη διαχρονική ανάγκη των φοιτητών Ιατρικής για σωστή προετοιμασία τόσο με πρακτικές κλινικές δεξιότητες και επικοινωνιακές δεξιότητες, όσο και με τις απαραίτητες διαδικαστικές πληροφορίες για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της υπηρεσίας υπαίθρου, από τη στιγμή της αίτησης μέχρι και την ολοκλήρωση της θητείας.
Με εκατοντάδες φοιτητές Ιατρικής από όλη την Ελλάδα να αποφοιτούν κάθε χρόνο και να καλούνται να λάβουν σημαντικές αποφάσεις για τη σταδιοδρομία τους, ακολουθούμενες από πλήθος γραφειοκρατικών διαδικασιών για τις οποίες δεν γίνονται ενήμεροι με συστηματικό τρόπο, κρίνεται ουσιαστικό να διαμορφωθεί ένας οδηγός με συγκεντρωμένες χρήσιμες και επικαιροποιημένες πληροφορίες αναφορικά με το Αγροτικό Ιατρείο. Έτσι, η HelMSIC, μέσω του Τομέα της Ιατρικής Εκπαίδευσης, ο οποίος ασχολείται με το Ανθρώπινο Δυναμικό στην Υγεία και τον επαγγελματικό προσανατολισμό των φοιτητών Ιατρικής, πραγματοποιεί το Summer School, αλλά στοχεύει και σε άλλες συστηματικές προσπάθειες για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία των νέων γιατρών.
Παρακάτω, μπορείτε να βρείτε πληροφορίες σχετικά με την υποχρεωτικότητα και τη διάρκεια του Αγροτικού, τα είδη του, τις αρμοδιότητες του ιατρού, τις διαδικασίες αίτησης, τα δικαιολογητικά, τα κριτήρια επιλογής, tips για επιτυχή δήλωση, καθώς και κάποιες απαντημένες συχνές ερωτήσεις.
Υποχρεωτικότητα Αγροτικού & Διάρκεια
Είναι γεγονός πως οι ιατροί ελληνικής υπηκοότητας ή κοινοτικοί υπήκοοι, οι οποίοι επιθυμούν να αποκτήσουν τίτλο ειδικότητας στη χώρα, οφείλουν να έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική υπηρεσία υπαίθρου πριν τη συμμετοχή τους στις απαιτούμενες εξετάσεις, ή να έχουν νόμιμη απαλλαγή. Ακόμη, η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της υπηρεσίας υπαίθρου είναι απαραίτητη για διορισμό ως ειδικευμένος στο ΕΣΥ στην Ελλάδα. Ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό για τη λήψη ειδικότητας στο εξωτερικό.
Έτσι, το αγροτικό ιατρείο διαρκεί 12 μήνες και ο 1ος μήνας αφορά την εκπαίδευση στο Νοσοκομείο που ανήκει το αγροτικό και 11 μήνες άσκηση στο Κ.Υ. που θα διοριστούν, σύμφωνα με την προκήρυξη που ανακοινώνεται κάθε φορά από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Σχόλιο για την ειδικότητα:
Αν ανοίξει θέση ειδικότητας πριν την ολοκλήρωση της υπηρεσίας υπαίθρου, ο αγροτικός ιατρός μπορεί να κάνει “παύση αγροτικού” και μετά την ολοκλήρωση της ειδικότητας να συνεχίσει το αγροτικό κάνοντας νέα αίτηση ως υπόχρεος με δικαίωμα επιλογής θέσης.
Είδη Αγροτικού Ιατρείου
o Αποτελεί την πιο απλή μορφή αγροτικού στην πρωτοβάθμια.
o Είναι συνήθως μονοθέσια (ο αγροτικός γιατρός είναι μόνος του).
o Παρέχεται ελάχιστος εξοπλισμός.
o Απαιτείται συνήθως παρουσία λίγες φορές την εβδομάδα και εφημερίες στο Κέντρο Υγείας.
o Μπορεί να είναι μονοθέσια ή πολυθέσια, συχνά υπάρχει και νοσηλευτής/τρια.
o Έχει επιπλέον παροχές από το Περιφερειακό Ιατρείο και ευθύνη για περισσότερους κατοίκους.
o Συνήθως απαιτείται καθημερινή παρουσία.
o Είναι πολυθέσια και σε αυτό εργάζονται επίσης νοσηλευτές, ειδικοί γιατροί, παρασκευαστές κτλ.
o Συνήθως περιλαμβάνει ακτινολογικό και μικροβιολογικό τμήμα (δυνατότητα πραγματοποίησης εξετάσεων)
o Έχει το μέγιστο εξοπλισμό που μπορεί να έχει η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
o Έχουν κλίνες και νοσηλεύουν ασθενείς.
o Σε αυτό εργάζονται γιατροί περισσότερων ειδικοτήτων.
o Παρέχεται δυνατότητα εξετάσεων.
Δυνατότητα απόσπασης στο νοσοκομείο. Ο αγροτικός μπορεί να αιτηθεί να εργάζεται στο νοσοκομείο αναφοράς της υγειονομικής του περιφέρειας.
o Έχει το προνόμιο με το που υπογράψει να δηλώσει το ειδικό κομμάτι της ειδικότητας.
o Υπάρχουν άγονα που δίνουν οικονομικό κίνητρο και μερικά που παρέχουν στέγαση και διατροφή.
Αρμοδιότητες του Αγροτικού Ιατρού
Συνταγογράφηση: Ο αγροτικός ιατρός ενημερώνεται για το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης από τους παλαιότερους συναδέλφους του.
Επείγοντα: Η διαχείρισή τους πολλές φορές ισοδυναμεί με ιατρική ελαχίστων πόρων.
“Τα μόνα διαθέσιμα εργαλεία είναι στηθοσκόπιο, οξύμετρο, πιεσόμετρο, θερμόμετρο, ΗΚΓ, σακχαρόμετρο, γενική ούρων, γενική αίματος, βιοχημικός έλεγχος, Α/α. Τα τελευταία είναι διαθέσιμα μόνο το πρωί που υπάρχουν υπάλληλοι. Δεν έχει σημασία το φάσμα, αλλά η συχνότητα.”
Κατ’οίκον επισκέψεις: Συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεώσεις του αγροτικού ιατρού, εφόσον ο ασθενής ανήκει στην περιοχή ευθύνης του. Οι επεμβάσεις μπορεί να αφορούν αλλαγές καθετήρων, πτώσεις, άλλα περιστατικά ή διαπίστωση θανάτου.
Διακομιδές: Τόσο για επείγοντα περιστατικά, όσο και με ραντεβού για κάποια εξέταση στο νοσοκομείο.
Κατάθεση της αίτησης
Αρχικά, δικαίωμα αίτησης έχουν οι:
- Υπόχρεοι Υπηρεσίας Υπαίθρου (απόφοιτοι της ιατρικής σχολής που επιθυμούν να κάνουν αγροτικό για πρώτη φορά).
- Ιατροί επί θητεία (απόφοιτοι της ιατρικής σχολής που έχουν ήδη εκπληρώσει την υπηρεσία υπαίθρου).
- Γενικοί ιατροί (όσοι έχουν τελειώσει την ειδικότητα της γενικής ιατρικής και επιθυμούν να κάνουν αγροτικό)
Ανακοινώνονται κάθε χρόνο 2 προκηρύξεις (τον Φεβρουάριο και τον Σεπτέμβριο) και 2 προσκλήσεις ενδιαφέροντος (τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο) για την κάλυψη των θέσεων που έμειναν κενές. Η προθεσμία για τις αιτήσεις είναι 2 εβδομάδες και ανακοινώνονται στην εξής ιστοσελίδα: https://www.moh.gov.gr/articles/newspaper/proslhpseis-diorismoi/c118-agrotikoi-iatroi
Οι αιτήσεις κατατίθενται α. στο Πρωτόκολλο του Υπουργείου Υγείας, ή β. στην παρακάτω διεύθυνση ταχυδροµικά, ή γ. µε υπηρεσία ταχυµεταφοράς (courier):
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ – ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Ν.Π. ΤΜΗΜΑ Γ΄| Αριστοτέλους 17 Τ.Κ.: 10433 Αθήνα
Η κάλυψη θέσεων γίνεται με σειρά προτεραιότητας από: Ιατρούς με τίτλο ειδικότητας Γενικής Ιατρικής > Ιατρούς υπόχρεους υπηρεσίας υπαίθρου > Ιατρούς υπηρεσίας υπαίθρου επί θητεία.
Tips για μια επιτυχή δήλωση
Συμπλήρωση επιλογών: στις θέσεις κατάταξης 1-9 συμπληρώνεις του κωδικούς και τα ονόματα των θέσεων αγροτικών ιατρείων της προτίμησής σου. Όλες οι επιλογές από 1-9 μπορούν να είναι από τον ίδιο νομό ή και περισσότερους. Μπορείς να βάλεις και λιγότερες από 9 επιλογές, αλλά καλό είναι να τις συμπληρώσεις όλες.
Στη θέση 10 βάζεις προαιρετικά ένα νομό της επιλογής σου και συναγωνίζεσαι με άλλους συναδέλφους που επέλεξαν τον ίδιο νομό, αν και εφόσον σε αυτόν το νομό έχουν μείνει αγροτικά ιατρεία κενά, δηλαδή που δεν τοποθετήθηκαν αγροτικοί ιατροί. Έτσι, δε χρειάζεται η χρήση κάποιου κωδικού για τη 10η επιλογή.
Βάζεις σωστή σειρά προτεραιότητας ανάλογα με τη προτίμηση αγροτικού ιατρείου και τις πιθανότητες να γίνεις δεκτός (π.χ. Αν ένας γιατρός έχει πάρει το πτυχίο του το 2022 είναι δύσκολο να επιλεχθεί σε μια θέση με μεγάλη ζήτηση και κοντά στην Αττική).
Να λαμβάνονται υπόψη τα περιθώρια χρόνου μεταξύ προσωρινών αποτελεσμάτων, οριστικών αποτελεσμάτων, ανάρτησης διορισμού στη Διαύγεια (https://diavgeia.gov.gr/ ) και αποστολής του εγγράφου διορισμού στο σπίτι.
Σημαντικά κριτήρια κατά την επιλογή Αγροτικού:
- Απόσταση από τον τόπο μόνιμης κατοικίας
- Προσωπικά κριτήρια – Πόσο έτοιμος νιώθει ο αγροτικός γιατρός να αναλάβει ευθύνες, πόσες ευθύνες θέλει να έχει και πόσους ασθενείς να αναλαμβάνει σε καθημερινή βάση.
- Νησί ή ηπειρωτική Ελλάδα, βουνό ή θάλασσα: Έχει σημασία για τη πρόσβαση σε νοσοκομείο, την απόσταση από το νοσοκομείο αναφοράς και αν χρειάζονται συχνά αεροδιακομιδές.
- Οικονομικό κίνητρο
- Αριθμός Εφημεριών & Ρεπό/ Μήνα
- Κλίμα που επικρατεί από τους Επιμελητές
- Ειδικότητες Επιμελητών
Δικαιολογητικά
- ΑΙΤΗΣΗ (για υπόχρεους). (Χορηγείται έντυπη και από την Υπηρεσία.)
- Για πτυχία της ηµεδαπής: Αντίγραφο πτυχίου. Σε περίπτωση που στο πτυχίο δεν αναγράφεται η ηµεροµηνία κτήσης και ο βαθµός απαραίτητη είναι η προσκόµιση βεβαίωσης από τη γραµµατεία του Πανεπιστηµίου από τη οποία να προκύπτουν.
- Αντίγραφο βεβαίωσης ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος στην Ελλάδα
- Απαραίτητη σχετική βεβαίωση των Νοσοκοµείων, Π.Ε.Δ.Υ – Κέντρων Υγείας και Δ.Υ.Πε σε περίπτωση συµπλήρωσης χρόνου υπηρεσίας για την εκπλήρωση της υποχρέωσης υπηρεσίας υπαίθρου.
- Απαραίτητη σχετική βεβαίωση στις παρακάτω περιπτώσεις: α) χρόνου ειδίκευσης στην Ελλάδα, β) χρόνου ειδίκευσης στο εξωτερικό αναγνωρισµένου στη χώρα µας,
- Αντίγραφο τίτλου ιατρικής ειδικότητας στη χώρα µας, ή τίτλου ιατρικής ειδικότητας από κράτος µέλος της Ε.Ε, αναγνωρισµένου από την Περιφέρεια, εφόσον έχει αποκτηθεί
- Αντίγραφο και των δύο όψεων της αστυνοµικής ταυτότητας ή διαβατηρίου.
- (Μόνο για έλληνες υπηκόους άρρενες) Αντίγραφο πιστοποιητικού στρατολογικής κατάστασης τύπου Α΄, ή βεβαίωση οριστικής απόλυσης από τις τάξεις του Ελληνικού Στρατού. Εάν από το πιστοποιητικό προκύπτει αναβολή στράτευσης, αυτή θα πρέπει να υπερβαίνει το έτος από την ηµεροµηνία λήξης της ανακοίνωσης των θέσεων.
* Η αριθµητική βαθµολογία είναι απαραίτητο να αναγράφεται σε κάθε αίτηση – υπεύθυνη δήλωση.
**Ορισμένα από τα δικαιολογητικά ενδέχεται να αλλάζουν ή και να προστίθενται άλλα σε κάθε νέα προκήρυξη για τους αγροτικούς γιατρούς.
Κριτήρια με τα οποία επιλέγεται κάποιος:
- Βαθμός πτυχίου
- Έτος απόκτησης πτυχίου – προηγείται ο πιο παλιός
Συχνές Ερωτήσεις & Απαντήσεις
- Γνώση ALS (Advanced Life Support) – ATLS (Advanced Trauma Life Support)
- Εγχειρίδια για το αγροτικό ιατρείο και τη διαχείριση επειγόντων περιστατικών στη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας
- Πρακτικές κλινικές δεξιότητες:
Διενέργεια ΗΚΓ και αξιολόγησή του, τοποθέτηση φλεβοκαθετήρα, αιμοληψία, λήψη αερίων αίματος, τοποθέτηση ουροκαθετήρα, συρραφή τραύματος, περιποίηση τραυμάτων, αξιολόγηση ακτινογραφιών (κυρίως θώρακος και ορθοπεδικά συμβάματα), ακινητοποίηση τραυματία, ΚΑΡΠΑ (Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση), τοποθέτηση Levin, επικοινωνιακές δεξιότητες, νέες δεξιότητες λόγω COVID-19, σωστή λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση.
Οι ειδικοί γιατροί οφείλουν βάσει νόμου να έχουν την επιμέλεια των περιστατικών των ΤΕΠ, καθώς ο αγροτικός ιατρός δεν έχει την “δικαιοδοσία” να ενεργεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη ειδικού. Αυτό στην ουσία δεν εφαρμόζεται αφού οι αγροτικοί είναι αυτοί που έχουν την πρώτη επαφή με τα περιστατικά που προσέρχονται σε δομές της ΠΦΥ και στις περισσότερες περιπτώσεις αυτοί είναι που τα διεκπεραιώνουν ως το τέλος.
Ειδικά στην αρχή του αγροτικού είναι σημαντικό να ζητώνται ιατρικές οδηγίες από τον ειδικό γιατρό. Με την πάροδο του χρόνου όμως επέρχεται μια ανεξαρτητοποίηση σε μεγάλο βαθμό και εμπλουτισμός των γνώσεων, διαβάζοντας στοχευμένα πάνω σε περιστατικά. Στα σύνθετα ή τα απειλητικά για τη ζωή περιστατικά προτείνεται η άμεση εμπλοκή ειδικευμένων ιατρών στη λήψη αποφάσεων.
Υπάρχουν λίγες θέσεις για απόφοιτους ιατρικής που κάνουν θητεία στον στρατό, σε απομακρυσμένες περιοχές, αλλά είναι δύσκολο να βρεθεί θέση.
Υπάρχει δυνατότητα άδειας αλλά θα πρέπει να αναπληρωθούν με παράταση αγροτικού ιατρείου.
Οι εφημερίες είναι 24ωρες και συνήθως είναι μέχρι 7 μηνιαία, αλλά διαφέρουν ανάλογα με το αγροτικό ιατρείο.
Μπορεί να παραταθεί η θητεία του σε περίπτωση που δεν καλυφθεί η θέση από κάποιον άλλον. Επιπλέον υπάρχει το αγροτικό επί θητεία που είναι δύσκολο να βρεθεί θέση.
Είναι εφικτό και αρκετά σύνηθες. Είναι σημαντικός ο σωστός προγραμματισμός των εφημεριών και των αδειών, η συνεννόηση με τους Επιμελητές και τους Καθηγητές. Μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν εκπαιδευτικές/φοιτητικές άδειες.
Ιατροί (υπόχρεοι και επί θητεία) που: α. µετά το πέρας δέκα ηµερών από την ηµεροµηνία ανάρτησης των αποφάσεων διορισµού τους στη Διαύγεια του Υπουργείου Υγείας µε υπεύθυνη δήλωση που θα καταθέσουν στην υπηρεσία δεν αποδεχθούν το διορισµό τους και β. ενώ υπηρετούν παραιτηθούν πριν τη συµπλήρωση της δωδεκάµηνης υπηρεσίας υπαίθρου (υποχρεωτικής ή µη), εκτός από την περίπτωση έναρξης ειδικότητας στην ηµεδαπή, σε επόµενη προκήρυξη ή πρόσκληση ενδιαφέροντος δεν έχουν δικαίωµα επιλογής θέσης και οι συγκεκριµένοι γιατροί κατά τη συµπλήρωση της αίτησης στο πεδίο των επιδιωκόµενων θέσεων θα αναγράφουν την λέξη «ΑΖΗΤΗΤΟ».