Σεισμός σε Τουρκία – Συρία | Ανθρωπιστική βοήθεια σε περιόδους κρίσης

Σύμφωνα με τις τελευταίες ειδήσεις, υπάρχουν περισσότεροι από 5000 νεκροί και χιλιάδες τραυματίες μετά τον σεισμό 7.8 ρίχτερ που σημειώθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας κοντά στο Gaziantep, στα σύνορα μεταξύ νότιας Τουρκίας και Συρίας.

Οι καταστροφές είναι τεράστιες, πολλά κτίρια καταρρέουν και οι ζωές πολλών ανθρώπων βρίσκονται σε κίνδυνο. Το γεγονός χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους φονικότερους σεισμούς που συνέβησαν ποτέ στην περιοχή, εξαιτίας της έντασης του και του γεγονότος ότι συνέβη τις πρώτες πρωινές ώρες, όταν οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονταν ακόμη μέσα στα σπίτια τους.

Οι υποδομές υγείας και οι υποστηρικτικές δομές της συγκεκριμένης περιοχής δεν είναι πολλές, οπότε οι επόμενες ώρες θα είναι εξαιρετικά κρίσιμες. Μέχρι στιγμής περισσότερες από 45 χώρες έχουν ξεκινήσει διαδικασίες για αποστολή βοήθειας, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.

Ως HelMSIC αναγνωρίζουμε ότι σε καταστάσεις όπως αυτή, η παροχή άμεσης ανθρωπιστικής βοήθειας και η συντονισμένη δράση κρατικών και διεθνών μηχανισμών είναι παραπάνω από απαραίτητη. Όπως ξεκάθαρα έχει δηλώσει και η Διεθνής Ομοσπονδία Οργανώσεων Φοιτητών Ιατρικής (IFMSA) στην υιοθετημένη πολιτική της θέση σχετικά με την πρόσβαση σε ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια, η ανθρωπιστική δράση οφείλει να υποστηρίζεται για να φτάνει αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη, χωρίς να αφήνει κανένα πίσω.

Για να αποφευχθούν παρόμοιες οδυνηρές συνέπειες γεγονότων όπως μια φυσική καταστροφή, αλλά και να διαχειριστούν καλύτερα οι υπάρχουσες κρίσεις, οι κρατικοί φορείς θα πρέπει να διενεργούν συχνά έρευνες σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου, και τις συνθήκες οι οποίες θα μπορούσαν να επισπεύσουν μια κρίση παίρνοντας τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της. Ταυτόχρονα, πρέπει να γίνονται οι απαραίτητες επενδύσεις στη στελέχωση ομάδων και μηχανισμών που θα δρουν σε περίπτωση που τελικά μια κρίση εκδηλωθεί.

Οι διεθνείς οργανισμοί, όπως ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, από την πλευρά τους, πέραν των αντίστοιχων προληπτικών ερευνών και μελετών που οφείλουν να διεξάγουν διασφαλίζοντας την ακεραιότητα και την αμεροληψία, είναι υπεύθυνοι και για τον συντονισμό της ανθρωπιστικής βοήθειας προερχόμενης από διαφορετικές χώρες του κόσμου (όπως προκύπτει και από την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής). Παράλληλα, οφείλουν να ασκούν πίεση στα μεμονωμένα κράτη ώστε να εξασφαλίζεται η πλήρης και ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών που βρίσκονται σε κίνδυνο σε ιατρική φροντίδα και πρώτες βοήθειες. Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 35 του χάρτη ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάθε πρόσωπο δικαιούται να έχει πρόσβαση στην πρόληψη σε θέματα υγείας και να απολαύει ιατρικής περίθαλψης. 

Ως φοιτητές Ιατρικής, έχουμε σημαντικό ρόλο να αξιοποιούμε όποιο βήμα μας δίνεται για την εξωτερίκευση των ανθρωπιστικών κρίσεων και της σύνδεσής τους με ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υγείας. Παράλληλα, βάση θα πρέπει να δοθεί στην ιατρική εκπαίδευση πάνω σε ζητήματα επείγουσας ιατρικής και ιατρικής ελαχίστων πόρων, καθώς ως μελλοντικοί επαγγελματίες υγείας είναι σημαντικό να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι να βρεθούμε αντιμέτωποι με τη διαχείριση ανάλογων κρίσεων. Τέλος, οι νέοι, και ειδικότερα οι φοιτητές Ιατρικής, οφείλουν να εμπλέκονται ουσιαστικά στο πλαίσιο ανάπτυξης και εφαρμογής πολιτικών για τη διαχείριση και τη μείωση του ρίσκου καταστροφών, και να συμπεριλαμβάνονται στις θεσμικές συζητήσεις σχετικά με το συντονισμό της ανθρωπιστικής δράσης.

Ως HelMSIC εκφράζουμε συλλυπητήρια στους οικείους όσων έχασαν τη ζωή τους και είμαστε δίπλα στις οργανώσεις που έχουν κινητοποιηθεί για την υποστήριξη των διεθνών αποστολών ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως οι Γιατροί του Κόσμου, οι Γιατροί χωρίς Σύνορα, η INTERSOS Hellas, ο Ερυθρός Σταυρός και η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε κάθε δράση η οποία, βασιζόμενη στις αρχές της ανθρωπιστικής επιταγής, βάζει στο επίκεντρο και ως προτεραιότητα την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου και την προστασία της ανθρώπινης ζωής.

Συγγραφή
Ιωάννα Νίκα, Τοπική Υπεύθυνη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ειρήνης Πάτρας

Επιμέλεια
Γιώργος Αθανασιάς, Πανελλήνιος Υπεύθυνος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ειρήνης
Εβιάνα Τσαντζάλη, Αντιπρόεδρος Εξωτερικών Υποθέσεων

Πηγές
IFMSA Policy Document “Ensuring Access to Medical and Humanitarian Aid”
Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ
Reuters, “Factbox: Turkey quake: international support and offers of aid”, 06-02-2023
BBC, “Turkey earthquake: Where did it hit and why was it so deadly?”, 06-02-2023
ThePressProject, “Σεισμός Τουρκία-Συρία:Η INTERSOS ενεργοποίησε τις ομάδες επείγουσας βοήθειας στη βόρεια Συρία”, 06-02-2023
ThePressProject, “OEΝΓΕ: Έτοιμοι να μεταβούν σε Τουρκία/Συρία για βοήθεια δηλώνουν οι γιατροί”, 06-02-2023
Γιατροί του Κόσμου, “Οι ΓτΚ δίπλα στους πληγέντες του φονικού σεισμού σε Τουρκία – Συρία”, 06-02-2023
Γιατροί χωρίς Σύνορα, “Ανυπέρβλητες οι ανάγκες μετά τους σεισμούς που έπληξαν τη νότια Τουρκία και τη βορειοδυτική Συρία: οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κλιμακώνουν τις δράσεις τους”, 06-02-2023