Health Festival 2018 | Κοινωνικές Προεκτάσεις του Σακχαρώδους Διαβήτη

Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική ασθένεια στην οποία παρατηρείται αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης. Τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα είτε της ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης, είτε λόγω της μειωμένης ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Υπάρχουν δύο τύποι διαβήτη: διαβήτης τύπου I και διαβήτης τύπου II (ή ινσουλινοεξαρτώμενος). Ο διαβήτης τύπου I χαρακτηρίζεται από καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ινσουλίνης, έτσι ο οργανισμός οδηγείται σε ολική ή ελάχιστη έκκριση ινσουλίνης, ενώ ο διαβήτης τύπου II χαρακτηρίζεται από μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας με αποτέλεσμα την αυξημένη τιμή του σακχάρου στο αίμα.

Η κατάσταση σε διεθνές και ελληνικό σύστημα υγείας
Ο διαβήτης πλέον αποτελεί μία συχνά εμφανιζόμενη ασθένεια η οποία επηρεάζει την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Κατέχει υψηλή θέση στις αιτίες πρόωρου θανάτου και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) οι άνθρωποι παγκοσμίως που πάσχουν υπερδιπλασιάστηκαν, ένα νούμερο όμως που αναμένεται να αυξηθεί παραπάνω τα επόμενα χρόνια ώστε να κατατάξει τον διαβήτη στην 7η αιτία θανάτου στον κόσμο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα περιστατικά Σακχαρώδη Διαβήτη σημειώνονται στις δυτικές χώρες του πλανήτη που βρέχονται από τον Ειρηνικό ωκεανό (πχ. Κίνα, Αυστραλία, Ιαπωνία, Βιετνάμ).

Τα στατιστικά μιλάνε από μόνα τους:

  • Περίπου 378 εκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται ότι πάσχουν στον κόσμο αυτήν τη στιγμή, επηρεάζοντας κυρίως τις χώρες με κατώτερο εισόδημα καθώς σε αυτές οι συνθήκες ζωής δεν είναι οι καταλληλότερες,
  • Η Ινδία και οι ΗΠΑ συγκαταλέγονται στις χώρες με τα περισσότερα περιστατικά του νοσήματος (66 και 25 εκατομμύρια αντίστοιχα),
  • Η Ευρώπη κατέχει τα υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης του διαβήτη τύπου I,
  • Ένας στους δύο ανθρώπους δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από αυτή την ασθένεια και το ανδρικό φύλο είναι πιο επιρρεπές στην εμφάνιση της νόσου σε σχέση με το γυναικείο,
  • Η ηλικιακή κλίμακα που θίγεται άμεσα είναι αυτή μεταξύ 40 και 60 χρόνων.

Σε εθνικό επίπεδο η Ελλάδα δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 χρόνων στη χώρα μας, ο διαβήτης έχει τετραπλασιαστεί και εκτιμάται ότι το 8% – 9% του πληθυσμού (800-900.000) πάσχει από τη νόσο. Ο διαβήτης τύπου I αυξάνεται κατά 3% ετησίως σε παιδιά και εφήβους και ο διαβήτης τύπου II επηρεάζει επίσης όλο και περισσότερους νέους και μικρά παιδιά.

Παρ’ όλα αυτά, αποτελέσματα του NCD CCS (Disease Country Capacity Survey) του 2015 δίνουν μία ενθαρρυντική παγκόσμια εντύπωση ότι οι χώρες λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Σχεδόν τα τρία τέταρτα (72%) των χωρών έχουν εθνική πολιτική για τον διαβήτη που εφαρμόζεται με ειδική χρηματοδότηση και εφαρμόζουν αντίστοιχη πολιτική για την αντιμετώπιση των ανθυγιεινών διατροφικών συνηθειών και της σωματικής αδράνειας. Όμως απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την εξασφάλιση χρηματοδότησης και την υλοποίηση των σχεδίων αυτών. Όταν πρόκειται για τη θέσπιση προτύπων για τη βελτίωση της διαχείρισης του διαβήτη, το 71% των χωρών έχουν εθνικές κατευθυντήριες γραμμές ή πρότυπα, αλλά μόνο το ήμισυ των χωρών τα εφαρμόζουν πλήρως. Η εφαρμογή αυτών των προτύπων μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό του κόστους και στη βελτιστοποίηση των πόρων.

Η διαθεσιμότητα των απαραίτητων φαρμάκων και οι βασικές τεχνολογίες στην πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη χρήζουν περαιτέρω ερευνών, ιδίως στις χώρες όπου υπάρχει έλλειψη φαρμάκων και τεχνογνωσίας. Ακόμα όμως και η πρόοδος προς την κατεύθυνση πρόληψης του διαβήτη είναι έντονα ανομοιογενής. Πιο συγκεκριμένα στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος οι δοκιμές HbA1c, που θεωρούνται το βέλτιστο εργαλείο για την παρακολούθηση του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα, δεν είναι διαθέσιμες, ενώ ακόμα πιο βασικές τεχνολογίες για την διάγνωση και την παρακολούθηση βρίσκονται σε έλλειψη.

Ποιο είναι το συμπέρασμα;
Οι θάνατοι εξαιτίας του Σακχαρώδη Διαβήτη ανέρχονται στα εκατομμύρια και ο αριθμός αυτός συνεχώς αυξάνεται. Η πρόληψη παίζει καθοριστικό ρόλο όχι μόνο για την αποφυγή του ίδιου του διαβήτη αλλά και των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπλοκών που προκαλούνται από τον αυτόν (π.χ. καρδιαγγειακή νόσος, νεφροπάθεια).

Η ενημέρωση για την πρόληψη της νόσου, τους τρόπους αντιμετώπισης αλλά και η περαιτέρω εξερεύνηση της νόσου πρέπει να συνεχιστεί. Ο φοιτητής ιατρικής ως μελλοντικός ιατρός οφείλει να έχει κατανοήσει την νόσο και να μπορεί να διακρίνει τα προειδοποιητικά σημάδια ώστε να δώσει της σωστές οδηγίες για αποφυγή του, να εφαρμόσει την κατάλληλη αγωγή αλλά να είναι και σε θέση να εκπαιδεύσει τους ασθενείς γιατί ο διαβήτης είναι μία δύσκολη ασθένεια που έχει δια βίου απαιτήσεις, ενώ οι επιπλοκές του έχουν σημαντική επιπτώσεις.

Στο Heath Festival που διοργανώνεται για πρώτη χρονιά φέτος στις 29-31 Μαρτίου θα έχεις κι εσύ σαν φοιτητής Ιατρικής την ευκαιρία να εκπαιδευτείς πάνω σε θεματικές που αφορούν τον διαβήτη και να ευαισθητοποιηθείς για τις διαστάσεις που έχει λάβει το φαινόμενο μέσα από ομιλίες από ειδικούς ιατρούς, workshops αλλά και το Street Action που θα πραγματοποιηθεί. Για αυτό μην χάσεις την ευκαιρία και δήλωσε συμμετοχή!

Πηγές:
http://www.pharmacyresearcher.com/editorial/diabetes-prevalence-a-statistics-report.2/
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs138/en/
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs312/en/
http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/204871/1/9789241565257_eng.pdf
http://www.moh.gov.gr/articles/news/1473-pagkosmia-hmera-diabhth