Health Festival 2020 | Μικροβιακή Αντοχή
Η ανακάλυψη και ευρεία χρήση των αντιβιοτικών πριν από εννέα δεκαετίες περίπου, αποτέλεσε δυνατό χαρτί στον κόσμο της ιατρικής και της κτηνιατρικής για την αντιμετώπιση πληθώρας λοιμώξεων και έδωσε λύσεις στην εξάλειψη πολλών νοσημάτων. Μετά την ανακάλυψη της πενικιλίνης γίνεται ένας τεράστιος αγώνας για την ανακάλυψη ολοένα και νεότερων αντιβιοτικών, με αποτέλεσμα στις μέρες μας να χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά για τη θεραπεία εκατοντάδων λοιμωδών ασθενειών.
Το πρώτο αντιβιοτικό έκανε την εμφάνισή του μετά το τέλος του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου από τον ιατρό Αλεξάντερ Φλέμινγκ και δεν είναι άλλο από την πενικιλλίνη. Η ανακάλυψη ήταν τυχαία καθώς ο Φλέμινγκ ότι σε έναν δοκιμαστικό σωλήνα με την καλλιέργεια κάποιων σταφυλοκόκκων είχε αναπτυχθεί ένα είδος μπλε μούχλας, που φάνηκε να είναι σε θέση να σκοτώσει τους επιβλαβείς μικροοργανισμούς. Έτσι, απομόνωσε ένα δείγμα από τη μούχλα, το ταυτοποίησε ως μύκητα του γένους πενικίλλιο και για τον λόγο αυτό ονόμασε τη νέα ουσία πενικιλίνη. Η τυχαία ανακάλυψη του πρώτου αντιβιοτικού ήταν γεγονός.
Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί φυσιολογικό βιολογικό φαινόμενο, συνέχεια φυσικής επιλογής, κατά την οποία μικροοργανισμοί που παρουσιάζουν αντοχή σε κάποιο αντιβιοτικό, επικρατούν στον πληθυσμό των μικροοργανισμών, όταν ο πληθυσμός εκτεθεί στο αντιβιοτικό αυτό. Η ισορροπία του φυσιολογικού αυτού φαινομένου διαταράσσεται σε ανησυχητικό βαθμό από την υπέρμετρη και μη ενδεδειγμένη χρήση αντιβιοτικών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια.
Η ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα σύγχρονα προβλήματα της Δημόσιας Υγείας τόσο σε Ελλάδα όσο και σε εξωτερικό. Στην Ευρώπη 25.000 ασθενείς πεθαίνουν ετησίως εξ’αιτίας ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων που προκαλούν τα πολυανθεκτικά μικρόβια, ενώ το νούμερο αυτό ανέρχεται στους 700.000 σε παγκόσμια κλίμακα. Η Ελλάδα από το 2013 και μετά εμφανίζει από τα υψηλότερα επίπεδα κατανάλωσης αντιβιοτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και το υψηλότερο επίπεδο κατανάλωσης προωθημένων αντιβιοτικών, ιδιαίτερα στον νοσοκομειακό χώρο αλλά και στην κοινότητα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει ότι αν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, το 2050 θα πεθαίνουν 10 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο από μικροοργανισμούς που δεν μπορούν να καταπολεμηθούν με αντιβιοτικά.
Μια από τις κύριες αιτίες που συμβάλλουν στην επίταση του φαινομένου είναι η έλλειψη εκπαίδευσης των φοιτητών ιατρικής και των επαγγελματιών υγείας ως προς τις περιπτώσεις συνταγογράφησης αντιβιοτικών ουσιών στους ασθενείς. Μεγάλο ποσοστό των φοιτητών ιατρικής της Ελλάδας δηλώνουν αδυναμία να επιλέξουν το κατάλληλο αντιβιοτικό για κάθε περίπτωση βακτηριακής λοίμωξης. Επιπλέον, η έλλειψη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης τόσο των ιατρών όσο και του ευρέος κοινού για το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής και της υπερσυνταγογράφησης των αντιβιοτικών είναι παράγοντες που διαιωνίζουν το πρόβλημα και αποτρέπουν την κινητοποίηση για επίλυσή του.
Μέσα από το συνέδριο οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν για το πρόβλημα της υπερσυνταγογράφησης αντιβιοτικών στα νοσοκομεία. Μέσα από τα workshops θα μπορέσουν να εκπαιδευτούν πάνω στην επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού για κάθε περίπτωση ασθενούς και να εξοικειωθούν με έννοιες όπως αυτή της εξατομικευμένης ιατρικής και της εμπειρικής συνταγογράφησης. Σε δεύτερο στάδιο, θα μπορέσουν να επικοινωνήσουν τις γνώσεις που έλαβαν στο ευρύ κοινό συμμετέχοντας στη δράση δρόμου και να ενημερώσουν τον κόσμο για το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής.
Πηγές:
[1] https://www.moh.gov.cy/moh/moh.nsf/All/6B4121829D8502A5C2257C210026E74C
[2] https://eody.gov.gr/mikroviaki-antochi-kai-loimoxeis-poy-syndeontai-me-choroys-parochis-ygeias/
[3] https://www.who.int/medicines/areas/rational_use/who-amr-amc-report-20181109.pdf